Innowacje – współczesny klucz do sukcesu
XXI wiek to duży wzrost tempa rozwoju gospodarczego i technologicznego. Trend ten dostrzec można również w rolnictwie i na obszarach wiejskich. Dla uzyskania przewagi na rynku gospodarstwa rolne wykorzystują wyniki badań naukowych oraz wdrażają do procesu produkcji innowacje. Zastosowanie innowacji w gospodarce i rolnictwie to najbardziej dynamiczne rozwijająca się dziedzina wiedzy i życia społecznego.
Innowacje są współczesnym kluczem do sukcesu. Stanowią jeden z ważnych elementów budowania przewagi konkurencyjnej. Podejmowane innowacyjne działania stają się strategicznym czynnikiem pobudzającym rozwój i wyzwalającym przedsiębiorczość na obszarach wiejskich, co pozwala na wykorzystanie tkwiącego w nich potencjału. W Polsce wieś posiada bardzo duże możliwości innowacyjne, wynika to z dobrego dostępu do zasobów naturalnych, ducha wspólnoty, inteligentnego wykorzystania wiedzy oraz opierania się na współpracy i innowacjach społecznych w celu pokonywania barier, takich jak: słabo rozwinięta infrastruktura oraz sieć usług.
Obecnie samo wytworzenie produktu to za mało. Rosnące wymagania rynku sprawiają, iż nie wystarczy tylko wytworzyć atrakcyjny cenowo produkt o odpowiednio wysokiej jakości, ale dodatkowo trzeba dotrzeć do potencjalnych klientów, mając na uwadze wpływ prowadzonej działalności na środowisko naturalne i klimat. To właśnie innowacje są ważnym czynnikiem mającym wpływa na rozwój gospodarstw rolnych oraz dostosowanie ich do coraz większych wymagań konsumentów.
W wyniku przemian ustrojowo-gospodarczych początku lat dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku, a także przystąpienia Polski do Unii Europejskiej (UE) na obszarach wiejskich nastąpiło wiele pozytywnych zmian. Komisja Europejska w strategii „Europa 2020” podkreślała istotną rolę badań i innowacji, jako strategiczny element przygotowania UE na przyszłe wyzwania rolnictwa w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR).
W prosty sposób w perspektywie finansowej 2014-2020 po raz pierwszy WPR umożliwiła szybki transfer wiedzy z nauki do praktyki oraz wdrożenie innowacyjnych rozwiązań w sektorze rolno-spożywczym. Wskazywała, że jest to kluczowe dla zachowania wydajności produkcji żywności, przy jednoczesnym podnoszeniu jej jakości i zmniejszaniu presji środowiskowej. W Polsce tego rodzaju działania wspiera i promuje od 2015 r. „Sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich” (SIR). Okres ponad sześcioletniego funkcjonowania zaowocował zrzeszeniem przeszło tysiąca podmiotów. W jej skład, jako koordynator wchodzi Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie oraz Wojewódzkie Ośrodki Doradztwa Rolniczego. Sieć działa w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich (KSOW) i ma charakter otwarty. Uczestnikami SIR mogą być m.in.: rolnicy, grupy rolników, posiadacze lasów, przedsiębiorcy sektora rolno-spożywczego, instytuty i uczelnie wyższe, doradcy, instytucje otoczenia biznesu i wszystkie inne podmioty zaangażowane w rozwój rolnictwa oraz obszarów wiejskich.
Od początku swojej działalności SIR efektywnie wdraża innowacyjne rozwiązania, transferuje wiedzę z nauki do praktyki oraz stymuluje, wspiera i pomaga wszystkim zaangażowanym osiągnąć zamierzone cele. Bardzo duża ilość uczestników wydarzeń, tysiące merytorycznych spotkań, to jedynie zarys aktywności SIR na poziomie poszczególnych województw, całego kraju oraz w zakresie współpracy międzynarodowej.
Cele SIR osiągane są poprzez realizację projektów szkoleniowych i aktywizujących w ramach dwuletnich planów operacyjnych. Rezultatem tych operacji jest między innymi popularyzacja nowych rozwiązań i prezentowanie innowacyjnego sposobu myślenia. Ponadto ważnym zadaniem Sieci jest identyfikowanie potencjalnych partnerów projektów innowacyjnych jak również gromadzenie informacji na temat badań i rozwiązań wartych promowania. Natomiast cele szczegółowe to:
- Ułatwianie tworzenia oraz funkcjonowania sieci kontaktów pomiędzy rolnikami, podmiotami doradczymi, jednostkami naukowymi, przedsiębiorcami sektora rolno spożywczego oraz pozostałymi podmiotami wspierającymi wdrażanie innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
- Ułatwianie wymiany wiedzy fachowej oraz dobrych praktyk w zakresie innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
- Pomoc w tworzeniu grup operacyjnych na rzecz innowacji oraz pomoc w opracowaniu projektów przez grupy operacyjne i partnerstwa na rzecz innowacji.
Dla rozpowszechnienia idei innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich bardzo ważne jest wdrażanie badań i nowych technologii, identyfikacja problemów ich rozwiązywanie oraz skuteczny sposób komunikacji w celu przekazywania najistotniejszych informacji zainteresowanym.
Zapraszamy do uczestnictwa w tegorocznych projektach. Są one całkowicie nieodpłatne, dają możliwość zdobycia wiedzy przekazywanej przez najlepszych specjalistów i naukowców. Udział w wydarzeniach pozwala też zobaczyć w praktyce najnowsze rozwiązania i innowacje wdrażane do polskiego i europejskiego rolnictwa.
Mirosława Wajnert
fot.: Konferencja Lokalne Partnerstwa Wodne